Page 60 - Nowe słowa na start! 8 - język polski, podręcznik

Kształcenie językowe

5. Odgadnij nazwy miejscowości pokazanych na zdjęciach. Jak myślisz, dlaczego niektóre nazwy
miast i wsi brzmią tak samo jak imiona ludzi?

Dolny, położony Położony nad Sanem jest Święta znajduje się
w województwie lubelskim, siedzibą powiatu jarosławskiego u podnóża Łysicy – najwyższego
to jedno z najpiękniejszych w województwie szczytu Gór Świętokrzyskich.
polskich miasteczek. Legenda podkarpackim. Zgodnie Podania mówią, że
przypisuje jego założenie z tradycją miasto to zostało w średniowieczu osiedlali się
królowi Kazimierzowi założone w XI w. przez księcia tu pustelnicy, tacy jak rycerz
Wielkiemu, który miał tu Jarosława Mądrego. Wacławek, który ufundował
wznieść zamek obronny. kościółek św. Katarzyny.

Nowa wiadomość
Nazwy miejscowe to nazwy własne, które służą do nazywania miejsc: miast, wsi, dzielnic, osiedli
(np. Biała Podlaska, Ząbki), a także oceanów, mórz, jezior, rzek, lasów, gór, jaskiń, wyżyn, nizin itp.
(np. Morze Bałtyckie, Śnieżka, Puszcza Białowieska).
• Wyróżnia się m.in. następujące nazwy miejscowe:

• wskazujące na naturalną właściwość miejsca (nazwy topograficzne), np. Dąbrowa (osada,
w której rosły dęby), Zagórze (miejsce za górami);
• nawiązujące do wytworów kultury materialnej i niematerialnej (nazwy kulturowe), np. Mosty
(miejscowość z mostami), Środa (miejscowość, w której w środy odbywał się targ);
• utworzone od imienia lub przezwiska właściciela, np. Janów (gród Jana), Częstochowa (osada
Częstocha);
• wskazujące, że mieszkańcami byli kiedyś potomkowie lub podwładni jakiejś osoby (często
zakończone na -ice), np. Biskupice (osada zamieszkana przez poddanych biskupa);
• nadane dla uczczenia jakiejś osoby (nazwy pamiątkowe), np. Święty Wojciech;
• wskazujące na to, czym zajmowali się dawni mieszkańcy (nazwy służebne), np. Grotniki (osa-
da zamieszkała przez grotników, czyli osoby wytwarzające groty do strzał).

Pochodzenie nazw miejscowych tłumaczą różne legendy i ludowe podania, jak np. ta o Warsie
i Sawie, od których imion ma pochodzić nazwa stolicy Polski. W rzeczywistości jednak Warszawa
to nazwa powstała od imienia Warsz.

110